ABD Başkanı Donald Trump Kongre’ye bir mektup göndererek Türkiye’yi ‘Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi’ adı verilen ve gelişmekte olan ülkelere bazı ürünlerde gümrük muafiyeti sağlayan programdan çıkarma niyeti olduğunu belirtti.
VOA Türkiye’de yer alan habere göre, Trump Kongre’ye gönderdiği mektupta “Türkiye’nin GTS’den yararlanan gelişmekte olan ülkeler listesinde yer almaması gerektiğine karar verdiğim için bu adımı atıyorum” ifadesini kullandı.
Kararın gerekçesi yoksulluk oranındaki düşüş ve ihracattaki çeşitlenme
Trump, GTS programından faydalanan ülkeler listesine alındığından bu yana geçen 45 yılda Türkiye ekonomisinin büyüdüğünü ve çeşitlendiğini ifade etti.Türkiye’de kişi başına düşen milli gelirde yaşanan artış, yoksulluk oranlarındaki düşüş ve hem ticaret ortaklarında hem de sektörel anlamda ihracattaki çeşitlenmeyi bu kararına gerekçe olarak gösteren Donald Trump, mektubun son bölümünde “Amerika Türkiye ile adil ve karşılıklı ticarete bağlı kalmaya devam etmektedir” ifadesini kullandı.
Hindistan da programdan çıkartılması gündemde olan ülkeler arasında
Başkan Trump Hindistan’ı da söz konusu programdan çıkarma niyetini Kongre’ye mektupla bildirdi.Trump kararına gerekçe olaraksa Hindistan’ın kendi pazarlarına eşit düzeyde erişim imkanı sağlayacağına ilişkin ABD’ye teminat verememesini gösterdi.
Türkiye bu programa 1975’te dahil olmuştu
Türkiye ABD’nin 1974 yılında devreye soktuğu Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi programına 1975 yılında dahil oldu. Söz konusu program aralarında Türkiye’nin de olduğu bazı gelişmekte olan ülkelere ABD pazarına gümrüksüz giriş imkanı sağlıyor.
ABD Ticaret Temsilciliği: ”Türkiye yeterli düzeyde kalkındı”
ABD Ticaret Temsilciliği’nden de konuyla ilgili yazılı açıklama yapıldı. Açıklamada Türkiye’nin ekonomik olarak yeterli düzeyde kalkındığı ve ABD pazarına ayrıcalıklı erişimden yararlanmaması gerektiği bulgusu sonrası bu kararın alındığı belirtildi. Açıklamada bu değişikliklerin Kongre’ye ve her iki ülkenin hükümetlerine yapılacak bildirimlerin üzerinden en az 60 gün geçtikten sonra yürürlüğe gireceği ifade edildi.
Türkiye’den ithâlatın %17’si GSP kapsamında
BBC Türkçe’de yer alan habere göre, GSP programı kapsamında aralarında Türkiye’nin de bulunduğu 120’den fazla gelişmekte ülke olan toplam 3 bin 500 ürünle Amerikan pazarına gümrüksüz giriyor.ABD, 2017 yılında GSP kapsamında Türkiye’den 1,66 milyar dolar tutarında ithalat yaptı. Bu ABD’nin Türkiye’den yaptığı tüm ithalatın %17’sine tekabül ediyor
Brunson gerginliği sırasında gözden geçirme kararı alınmıştı
Ticaret Temsilciliği, Türkiye ve Amerika arasında yaşanan rahip Andrew Brunson krizi sırasında bazı Türk ürünlerine Amerikan pazarına gümrüksüz erişim imkanı sağlayan Genelleştirilmiş Tercihler Sistemi’ne katılımını gözden geçirme kararı almıştı.
